بیستون منطقه اي شگفت انگيز با جاذبه هاي تاريخي و طبيعتي بكر

به گزارش خبرنگار مهر، بيستون نام منطقه اي در شهرستان هرسين استان كرمانشاه است كه در قديم بغستون ناميده مي شد به معنی جایگاه بغ، و آن به سبب اعتقاد روحانیون زرتشتی به این قسمت بوده که آن را نماد بغ (خدا) می‌دانسته‌اند،  بعدها در اثر کثرت استعمال و مرور ایام به بیستون تغییر لفظ داده‌است.

واژه بیستون در زبان پهلوی «بَهیستان» و سپس «بَهیستون» شد. این واژه در سده‌های نخست اسلامی «بهستون» و امروزه بیستون خوانده می‌شود.  شکل واژه‌ای که امروزه «بی ستون» به معنی «بدون ستون» گفته می‌شود، از گویش‌های محاوره‌ای بوده و فاقد اعتبار است.

اين منطقه جمعيتي حدود 2 هزار و 500 نفر زندگي كرده و اغلب شيعه و كرد زبانند و به گويش لكي صحبت مي كنند. از نظر جغرافیای طبیعی، بيستون در يك هزار و 304 متر ارتفاع  از سطح دريا قرار دارد. شهر بیستون با جمعیت حدود 2 هزار و 500 نفر در شهرستان هرسین در خاور این شهرستان و  در ۲۷ کیلومتری شمال شرقی شهر کرمانشاه واقع است.

شهر بیستون در پای کوهی معروف به همین نام و در مسیر شهر کرمانشاه به همدان واقع شده‌است و دارای دو دهستان به نام های چهر و مرکزی است. این منطقه از دیرباز مورد توجه بوده و تقریباً از تمامی دوران تاریخی در آن یادگاری یافت می‌شود.

محل بیستون در میان شهرهای صحنه و کرمانشاه است و رودخانه گاماسیاب نیز از جنوب آن می‌گذرد. محوطه بیستون از آثار ملی ایران است و خود این اثر هم از سال ۲۰۰۶ یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.

نام بیستون از واژه پارسی باستان «بغستان» به معنی جایگه بغ گرفته شده‌است. نخستین اشاره به این جایگاه در کتاب دیودوروس سیکولوس بود که در آن بخشی از نوشته‌های کتزیاس یونانی درباره بیستون آورده شده‌است.

در این اشاره سنگ نبشته بیستون کنده شده به دست سمیرامیس ملکه اسطوره‌ای آشوری معرفی شده و بیستون را (Bagastanon oros) معرفی کرده‌است. در آن اشاره به بیستون آورده شده بود که کوه بیستون به اهورامزدا پیشکش شده‌است.

تاریخچه

روستای قدیم بیستون تقریباً حدود ۱۰۰ خانه مسکونی بوده که در این ۱۰۰ خانه حدود ۱۵۰ خانوار زندگی می‌کردند. بیستون دارای یک خیابان یا بازار اصلی بود که این بازار از کاروانسرا شروع می‌شد و تا سراب یا برکه بیستون پایان می‌یافت. اين بازار دارای حدوداً ۲۵ مغازه بود که این ۲۵ مغازه شامل قصابی، خشکبار و میوه فروشی و نانوایی بود.

در سال ۱۳۴۹ خورشیدی دولت شروع به ساخت شهرکی در کنار بیستون کرد و برای تخلیه روستا به آنجا در سال ۱۳۵۴ حکم تخلیه به اهالی اعلام شد در همین حال شهرکی نیز برای کارکنان هلال احمر در چال یاورآباد ساختند.

پس از انقلاب ۵۷ مردم ساخت‌وساز را آغاز کردند و بر سر دو راهی صحنه و میان‌راهان و در محلی به نام پل آجری نیز مغازه‌داری گسترش یافت و به مرور زمان تبدیل به شهر بیستون شد که نام محلی آن سرپل بیستون است.

امروزه بیشتر جمعیت این شهر را مهاجران روستاهای پیرامونی تشکیل می‌دهند.شهرک بیستون و شهرک الزهرا از شهرک‌های این شهر هستند.

آثار تاریخی

بيستون داراي آثار تاريخي از جمله ، تندیس هرکول، بنای بیستون، سراب بیستون، پل خسرو، غار بیستون، نیایشگاه مادی بیستون، پل بیستون (این پل به نام‌های پل کهنه، پل شاه عباسی، پل صفوی، پل نادرآباد و دینورآب معروف است)، غار تاریک بیستون و رشته کوه پراو، کاروانسرای بیستون، پل میان‌راهان و پل نوژی‌وران است.

کتیبه بیستون، هشتمین اثر ایرانی پس از تخت جمشید، تخت سلیمان، چغازنبیل، نقش جهان، پاسارگاد و بم است که در سی‌امین نشست کمیته میراث جهانی در لیتوانی به ثبت رسید.

بيستون علاوه بر جاذبه هاي تاريخي داراي طبيعتي بكر و ديدني است كه هر ساله گردشگران زيادتری به خود جذب مي كند. وجود كوه بيستون و سرابي چون گاماسياب جاذبه هاي طبيعي اين منطقه را دو چندان و اب و هوايي معتدل را بوجود آورده است.

مهمان نوازي مردم خونگرم بيستون نيز در كنار اين جاذبه هاي تارخي و گردشگري مثال زدني است. بيستون، با تمام جاذبه هاي طبيعي وتاريخي همواره پذيراي ميهمانان و گردشگران است.

همانگونه كه قبلا ذكر شد، بيستون داراي آثار تاريخي و گردشگري زيادي است كه تا كنون برخي ازآنها معرفي شده و در گزارشات بعدي ساير آثار معرفي خواهد شد.

...............

طیبه قدمی